Goal achievement : ध्येय साध्य करून ध्येयपुर्तीचा आनंद मिळवून देणारे अत्यावश्यक घटक (Elements)

ध्येयपूर्तीचा आनंद सगळ्यांनाच हवा असतो. प्रत्येकाची काही ना काही ध्येयं असतातच जी आयुष्यात साध्य करायची असतात.  तुमची देखील काही ध्येयं आहेत का? तुम्हाला देखील ध्येयपुर्तीचा आनंद घ्यायचा आहे का? ती साध्य करण्यासाठी कोणत्या गोष्टी महत्वाच्या आहेत  हे तुम्हाला जाणून घ्यायचे आहे का? काय म्हणता ? हो... चला तर मग आज आपण जाणून घेऊ ते ५ महत्वाचे घटक, त्यासाठी हा ब्लॉग पूर्ण वाचा....

आपली ध्येयं आपल्याला प्रेरणा देणारी असली पाहिजेत आणि त्यांचे खूप महत्त्व असले पाहिजे कारण आपण ध्येयं  शेवटपर्यंत यशस्वीपणे पार पाडण्यासाठी हे खूप महत्वाचे आहे. आपल्या सर्वांमध्ये एक गोष्ट समान आहे ती म्हणजे आपल्याला  ध्येयं पूर्ण व्हावी असे वाटते परंतु, ध्येयं ठरविणे आणि पूर्ण करणे या दरम्यानचा प्रवास कठीण आहे आणि तो पार करणे कठीण जाते.

ध्येय एकतर अल्प मुदतीचे किंवा दीर्घ मुदतीचे असू शकते, परंतु time frame काहीही असो, आपल्याला ते खऱ्या अर्थाने हवे असेल तर ते साध्य करण्यासाठी action plan तयार करावा लागेल.

आपली प्रगती होण्यासाठी स्वत: ला स्वतः develop केले पाहिजे. आपल्या growth साठी आणि आपली प्रगती टिकवून ठेवण्यासाठी काही मूलभूत गुणांची आवश्यकता आहे. ते म्हणजे proven  qualities अंमलात आणणे, self development करणे आणि action plan कृतीत रुपांतरित करणे , कामात सातत्य टिकवून ठेवणे आवश्यक  आहे.

ध्येय साध्य करण्यासाठी 5 आवश्यक घटक  खालील प्रमाणे आहेत.

1. निर्भय व्हा :- 

स्वत: ला व्यवसायात यशस्वी उद्योजक म्हणून पाहण्याची हिम्मत करा. भीती ही विचलित करणारी आणि निराशा  घेऊन येणारी आहे आणि त्यापासून मुक्ती  मिळवणे सर्वात महत्वाचे आहे. भीती जास्तीत जास्त फायदे आणि परिणाम प्राप्त करण्यास कमकुवत करते, नष्ट करते आणि अपात्र ठरवू शकते.  भय आपली  स्वप्नं आपल्यापासून दूर करू शकते. भीती ही एक अप्रिय भावना आहे जी बर्‍याच लोकांवर हावी होते आणि आणि मग जीवनात संघर्ष करावा लागतो. परंतु, कोणतेही लक्ष्य साध्य करण्यासाठी कोणत्याही भीतीवर आपण विजय मिळविला पाहिजे.

आपले ध्येय गाठण्यात आपल्याला काय अडथळे येतात याकडे लक्ष द्या. ते दूर करण्यासाठी आपल्याला  बदलण्याचा निर्णय घ्यावा लागेल का याचा विचार करा कारण आपण बदललो नाही तर  जीवनातील मोठ्या संधी गमवू शकतो. जेव्हा आपण भीतीने एखादी गोष्ट करतो तेव्हा याचा अर्थ असा होतो की आपण प्रक्रियेवर विश्वास ठेवत नाही किंवा आपण आपल्या क्षमतांवरचा विश्वास गमावला आहे. आपला आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी प्रयत्न करा आणि आपल्या आत्मविश्वासावर सतत कार्य करा. आत्मविश्वास हा भीतीपासून तुमचं रक्षण करतो आणि आपले स्वप्न प्रत्यक्षात येण्यास मदत करते. स्वतःवर विश्वास ठेवा. आपल्याला आयुष्यातून काय हवे आहे ते पहा आणि आपण ज्याची इच्छा बाळगत आहात त्याला अनुभवायला शिका. आपला मानसिक आणि शारीरिक दृष्टीकोन बदलण्यासाठी नकारात्मक विचारांना दूर करा आणि स्वतःबद्दल सकारात्मक विचार करण्यास प्रारंभ करा आणि आपले ध्येय साध्य करण्याच्या परिणामाबद्दल सकारात्मक विचार सुरू करा. दु: खी गाणी, नकारात्मक चर्चा आणि नकारात्मक विचार ऐकणे थांबवा. self improvement ने आपली growth होत असते. self improvement वर focus करा.

2. Empowering Mindset  :-

आपण जीवनाच्या कोणत्या टप्प्यावर आहात हे महत्त्वाचे नाही, आपण नेहमीच प्रगती करू शकता. उत्कृष्टतेसाठी नेहमीच जागा असते. आपली, कौशल्य आणि क्षमता वापरणे गरजेचे आहे  त्याचबरोबर आपले vision  विस्तृत केले पाहिजे. आपल्याकडे केवळ भविष्याचे  एक मोठे  vision नसावे तर आपले growth mindset देखील असावे . मोठा विचार करा. आपल्या मनात असे रुजवा की आपल्याकडे असलेल्या unlimited possibilities नवीन स्तरावर  पोहचवतील.

आपल्याला यशस्वी होण्यासाठी  mindset  खूप महत्त्वपूर्ण आहे. आपला  गोष्टींबद्दल साकारत्मतक दृष्टिकोन असायला हवा आणि एक सकारात्मक मानसिकता हवी.. जेव्हा कोणतेही ध्येय गाठायचे असते तेव्हा सकारात्मक यशस्वी मानसिकता विकसित करणे कठीण  असते.  मानसिकता ही अशी गोष्ट आहे जी आपल्या ऊर्जेला आणि action ला  प्रोत्साहन देत असते.  आपण कसे विचार करतो याचा विचार करा. दररोज योग्य मानसिकता विकसित करा. सकारात्मक विचार करण्याची सवय लावा कारण सकारात्मक विचारसरणीने सकारात्मक दृष्टीकोन आणला जातो.  ग्लास अर्धा रिकामा किंवा अर्धा भरलेला आहे हे आपण कसा विचार करतो त्यावर अवलंबून आहे. आपणास जे वाटते ते मिळेल त्यासाठी तसा विचार सुरू करा;  एक सशक्त विचार प्रक्रिया अनुकूल आणि आनंददायक वातावरण निर्माण करू शकते. तणाव, नैराश्य, चिंता, नकारात्मक self talk आणि भीती निर्माण करणारे नकारात्मक विचार काढून टाका आणि आरोग्य आणि संपत्ती निर्माण करणारी , चांगले संबंध जोडणारी, व्यवसाय कौशल्य आणि productivity वाढवणारी सकारात्मक विचारसरणी ठेवा. 

3. दृढ निश्चय:-

दृढनिश्चय हा मानवांमध्ये जन्मजात गुण आहे परंतु, प्रत्येकजण हा गुण आत्मसात करत नाही, काहीजण जीवनात आलेल्या नकारात्मक परिस्थितीनंतर ही आपल्या ध्येयांवर टिकून राहायला शिकतात. दृढनिश्चय   ध्येय साध्य करण्यासाठी आपल्यामध्ये  प्रेरणा आणि ऊर्जा वाढवतो. दृढनिश्चय म्हणजे “आपल्या हेतूवर  दृढ असणे”.  जरी आपल्याला निराशा व अडचणी आल्या, जरी आपण एखाद्या गोष्टीवर अयशस्वी झालो  असलो तरीही आपल्या ध्येयावर टिकून राहणे म्हणजे दृढनिश्चय.  दृढनिश्चयासाठी इच्छाशक्ती आवश्यक असते.  आपला ब्रँड किंवा आपला नवीन व्यवसाय तयार करण्यासाठी दृढनिश्चय करणे गरजेचे आहे.   एक दृढनिश्चियी ब्रँड बिल्डर, उद्योजक हार मानणारे  नसतात. ते गुंतवणूकदार, अनुदान आणि संधी शोधत राहतात. निश्चयी लीडर  परिश्रम करतात , अपयशाला प्रतिकार करतात, आपल्या ध्येयाला प्राधान्य देतात आपल्या कामात सातत्य ठेवतात आणि अद्भुत यश मिळवतात. एक निश्चय केलेले लाइफ कोच, लेखक, motivational speaker इतरांच्या जीवनावर सकारात्मक प्रभाव पाडण्यासाठी आणि कोणीही विसरू शकणार नाहीत असा वारसा निर्माण करण्यासाठी दृढपणे उभे राहतात.

जर आपण योग्य मार्गावर आहात तर त्याच्यावर विश्वास ठेवा. आपल्या स्वप्नांना झाकून टाकणाऱ्या  अंधारापासून लांब रहा. ध्येय-केंद्रित व्हा, नम्र व्हा आणि चांगले परिणाम मिळवा. सामर्थ्य बाळगा, सर्व अडथळे सहन करा आणि आपली ध्येय पूर्ण करा आणि त्याचा आनंद अनुभवा. Goal success हे mindset आहे जे आपण जिंकू शकतो पण आपण काम करावे लागेल !

"Failure will never overtake me if my determination to succeed is strong enough." - Og Mandino

 4. Be adaptable :- 

ओग मॅन्डिनो म्हणतात, “नेहमी एखाद्या विद्यार्थ्याचा दृष्टीकोन ठेवा. काहीतरी नवीन शिकण्यासाठी आपण खूप मोठे आहोत अशा अविर्भावात प्रश्न विचारू नका तर, आपल्याला जास्त माहित नाही अशा प्रकारे विचारा.” आपण नेहमीच आयुष्यात शिकून मोठे झाले पाहिजे कारण यामुळे आपल्याला मोठे यश मिळविण्यात मदत होईल. यश मिळवण्यासाठी वेगवेगळ्या शक्यता आणि संधींबद्दल तुमच्याकडे मोकळे मन असले पाहिजे. ज्यांच्याकडून आपण  शिकू आणि improve होऊ शकतो अशा स्मार्ट लोकांसोबत रहा. तुम्ही ज्या मार्गावर आहात त्या मार्गावर आधीपासूनच असलेल्या लोकांसोबत राहिला तर यश मिळविण्यासाठी उत्कृष्ट strategies मिळतील. 

5. Focus :-

यशस्वी उद्योजक आपले लक्ष हे आपल्या लक्ष्यांवर केंद्रित करतात आणि ज्या गोष्टी महत्वाच्या नाहीत त्याकडे दुर्लक्ष्य करतात. ते अपरिहार्य अडथळ्यांमुळे विचलित होण्याचे टाळतात. काय महत्वाचे आहे यावर लक्ष केंद्रित कसे करावे, सध्याच्या क्षणी कसे रहायचे आणि आपल्या चुका आणि अपयशांमधून कसे शिकता येईल हे त्यांना माहित असते. आपल्या goals पासून विचलित न होता ते आलेल्या अडचणींवर मात करतात. तुम्हाला देखील goals पूर्ण करायची असतील तर पूर्ण focus आपल्या goal  वर असायला हवा. लक्षात ठेवा तुम्ही प्रॉब्लेम वर focus केला तर प्रॉब्लेम्स येत राहतील आणि goals विसराल आणि goals वर focus केला तर प्रॉब्लेम्स विसराल.  ज्याप्रमाणे अर्जुनाचे लक्ष फक्त माश्याच्या डोळ्यावर होते त्याप्रमाणे आपले लक्ष फक्त आपल्या ध्येयावर असायला हवे तरच आपण ते साध्य करू शकतो.

अशाप्रकारे हे ५ घटक लक्षात घेऊन त्यावर काम केले तर नक्कीच तुम्ही तुमचे ध्येय साध्य करू शकाल आणि ध्येयपुर्तीचा आनंद घेऊ शकाल.

तुम्ही हा लेख पूर्ण वाचला त्याबद्दल मी मनापासून आभारी आहे.

 अशा अनेक विषयवार अधिक जाणून घेण्यासाठी, प्रेरणादायी आणि सकारात्मक विचारांची देवाण घेवाण करण्यासाठी आणि समविचारी लोकांच्या community मध्ये सामील होण्यासाठी खाली दिलेल्या लिंकवर क्लिक करा आणि community join करा.  

Join Community

  

You can also read -

• उद्योगात गरुड झेप घेण्यासाठी महत्त्वाचे ५ घटक
• महिला उद्योगिनीं समोर असलेली ५ आव्हाने
• व्यवसायात संधी निर्माण करण्यासाठी महत्वाचे ५ घटक
• इच्छाशक्ती वाढवण्याचे ७ शक्तिशाली उपाय
• कार्यक्षमता वाढवण्यासाठी ७ शक्तिशाली मूलमंत्र
• दृष्टिकोन बदलून यशस्वी होण्यासाठी ७ शक्तिशाली धोरणे
  

                                                      

दृष्टिकोन बदलून यशस्वी होण्यासाठी ७ शक्तिशाली धोरणे

जे लोक बुद्धिमान आहेत, हुशार आहेत तेच लोक यशस्वी होऊ शकतात असे तुम्हाला वाटते का ? तुमच्यापैकी बऱ्याच लोकांचं मत हेच असेल जर बुद्धिमान असेल तरच यश मिळेल. पण स्टॅनफोर्ड युनिव्हर्सिटीच्या संशोधनामुळे तुमचं हे मत नक्कीच बदलेल. मानसशास्त्रज्ञ कॅरोल ड्वेक यांच्या एका संशोधनाप्रमाणे दृष्टिकोनावरून(Attitude) आपल्या यशाची भविष्यवाणी करता येते. त्यांच्या मते लोकांच्या दृष्टिकोनाचे दोन प्रकार आहेत.

१. Fixed Mindset

२. Growth Mindset

Fixed Mindset असणारे लोक असे समजतात की मी असाच आहे. मी बदलू शकत नाही. मी एवढच करू शकतो. असा त्यांचा belief असतो त्यामुळे ते आयुष्यात जास्त पुढे जाऊ शकत नाहीत. जे आहे त्यात समाधान मानून तसेच आयुष्य जगत राहतात.

दुसऱ्या बाजूला ज्यांचा growth mindset असतो त्यांचा विश्वास असतो की प्रयत्न करून ते सुधारणा करू शकतात.  साधारण बुद्धिमत्ता असूनही ते fixed Mindset असणाऱ्या लोकांच्या तुलनेत उत्कृष्ट कामगिरी करतात कारण ते आव्हाने स्वीकारतात आणि त्यांना संधी मानतात.

खरंतर यश हे आपण अपयशासोबत कसे डील करतो यावर अवलंबून असते. Growth Mindset चे लोक failure handle करताना असे विचार करतात की ही method work करत नाही तर मी दुसरी method try करतो. मी problem solver आहे, मी यावर मार्ग काढणारच असा विचार करून ते त्यावर मात करतात. 

आता तुम्हाला प्रश्न पडला असेल growth mindset कसा आणायचा? growth Mindset develope करू शकतो का? 

हो, आपण growth mindset develop करून आयुष्यामध्ये यशस्वी होऊ शकतो. त्यासाठी काही स्ट्रॅटेजी आहेत त्या जाणून घेण्यासाठी हा ब्लॉग पूर्ण वाचा. Growth Mindset  वाढवण्यासाठी खालील धोरणे वापरा.

१. असहाय्य ( Helpless) वाटून घेऊ नका :-

जेव्हा अपयश येते तेव्हा असहाय वाटू लागते पण हाच परीक्षेचा क्षण असतो अशावेळी आपण असहाय्य वाटून हार मानायची की अजून जास्त प्रयत्न करून त्यावर मात करायची हे केवळ आपल्याच हातात असते. यशस्वी लोकांची अनेक उदाहरणे आहेत ज्यांनी अपयश आल्यावर हार न मानता अपयशावर मात करून भरघोस यश मिळवले   आहे. उदा. वॉल्ट डिस्ने यांना कल्पनेची कमतरता आहे या कारणावरून कॅन्सस सिटी स्टार मधून काढून टाकण्यात  आले होते. तसेच ओप्रा विन्फ्रे यांना टीव्ही anchor च्या जॉब वरून काढून टाकण्यात आले होते. हेनरी फोर्ड यांना   देखील सुरुवातीला अपयश आले होते. विचार करा हे लोक fixed Mindset चे असते तर आज एवढे यशस्वी झाले असते का ? अपयश आले तरी त्यांनी आशा सोडली नाही. प्रयत्न   करत राहिले. त्यांनी असहाय्य वाटून घेतले नाही कारण त्यांना माहित आहे की यशस्वी होण्यासाठी अपयशाचा   सामना करावाच लागतो. त्यांच्या growth Mindset मुळेच ते यशस्वी होऊ शकले.

२. आवड जोपासा :-

सामर्थ्यवान लोक नेहमी त्यांच्या आवडीचा पाठलाग करतात. कदाचित प्रत्येक गोष्ट आपण प्रभावीपणे करू शकणार नाही. पण ज्या गोष्टींमध्ये आवड आहे त्यामध्ये आपण आपली प्रतिभा चांगल्या प्रकारे दाखवू शकतो. त्यासाठी आधी आपण आपली आवड ओळखली पाहिजे. कोणती गोष्ट आपण उत्कटतेने करू इच्छितो हे ओळखून त्यावर काम करत राहिले पाहिजे. कारण ज्यामध्ये आपली उत्कटता आहे त्यामध्ये उत्कृष्ट बनण्याचा आपण अविरत प्रयत्न करत राहतो. आपली खरी आवड ओळखण्यासाठी वॉरेन बफेट यांचे ५/२५ हे टेक्निक वापरू शकता. यामध्ये तुम्हाला सर्वात जास्त आवडणाऱ्या 25 गोष्टी लिहायच्या आहेत. त्यातील 20 गोष्टी ज्या कमी आवडीच्या असतील त्यांना क्रॉस करा. उरलेल्या पाच गोष्टी आपल्या वास्तविक आवडी आहेत. या प्रकारे तुम्ही खरी आवड ओळखू शकता. अशा प्रकारे खरी आवड ओळखा आणि त्यावर काम करत रहा.

३. कृती करा :-

आपल्या आवडीच्या गोष्टींची लिस्ट काढून झाल्यावर त्यावर कृती करणे गरजेचे आहे. Growth Mindset असणारे लोक इतरांपेक्षा खूप धैर्यवान असतात म्हणून ते भीतीवर मात करू शकतात असे नाही. त्यांना माहित असते की भीती किंवा चिंता या आपल्या प्रगतीच्या आड येणाऱ्या भावना आहेत. त्यावर मात करण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे कृती करणे होय. कृती केल्याने आपण सर्व चिंता, भय याला सकारात्मक आणि focused energy मध्ये convert करू शकतो.

४. आपल्या मर्यादेपेक्षा थोडं जास्त करा :-

आपण स्वतःच स्वतःला मर्यादा घालत असतो. तसे न करता आपण रोज आपल्या capacity पेक्षा थोडे जास्त efforts घेतले पाहिजेत. उदा. रोज आपण वीस मिनिट चालत असाल तर रोज पाच मिनिट extra चाला यामुळे हळूहळू तुमची चालण्याची capacity वाढेल. आपण काय करू शकतो शारीरिक किंवा इतर काहीही यावर आपण मर्यादा घालत असू तर त्या आपल्या इतर कार्यात, इतर सगळ्याच गोष्टीत येतात आणि त्यामुळे आपल्या प्रगतीवर देखील मर्यादा येतात. आपण अशा मर्यादा पार करून पुढे जायला हवे. त्यामुळेच आपली प्रगती होत असते. माणसाने नेहमी आपल्या पातळीपेक्षा जास्त असणे आवश्यक आहे.

५. परिणामांची अपेक्षा करा ( Expect results) :-

आपल्याला किती यश मिळायला हवे त्याची अपेक्षा करत रहा. Growth Mindset असणाऱ्या लोकांना माहीत असते आपल्याला वेळोवेळी अपयश येऊ शकते. पण जोपर्यंत अपेक्षित यश मिळत नाही तोपर्यंत ते थांबत नाहीत. परिणामांची अपेक्षा केल्याने तुम्ही नेहमी motivated राहता, empowered राहता. त्यासाठी नेहमी result expect करा.

६. मदत करा आणि मदत घ्या :-

काही वेळा आपल्याला इतरांची मदत घ्यावी लागते. कोणतीही व्यक्ती एकटी यशस्वी होऊ शकत नाही. Growth Mindset असणारे लोक इतरांना मदत करतात आणि इतरांकडून मदत घेण्यास संकोच ठेवत नाहीत. इतरांकडून मदत घेऊन आपण आलेल्या अडथळ्यांवर मात करू शकतो आणि पुढे जाऊ शकतो. त्यामुळे एकमेकांना मदत करून यशाचा प्रवास करत रहा.

७. तक्रार करू नका :- 

तक्रार करणे हे fixed Mindset चे चिन्ह आहे. Growth Mindset चे लोक प्रत्येक गोष्टीत संधी शोधत असतात. त्यामुळे त्यांच्याकडे तक्रारींसाठी जागा नसते. प्रत्येकास प्रतिकूल परिस्थितीचा सामना करावा लागतो. पण growth mindset असणारे लोक प्रतिकूल परिस्थितीचा सुधारणा करण्याचे साधन म्हणून  स्वीकार करतात. असे लोक आव्हानांचा सामना करून पुढे जातात.

अशा प्रकारे वरील ७ गोष्टींचा विचार करून प्रत्येक छोट्या गोष्टींना कसे respond करायचे याचा track ठेवून तुमच्यामध्ये growth mindset develop करू शकता आणि तुम्ही याचा वापर केल्याने प्रत्येक क्षेत्रामध्ये यशस्वी व्हाल.

अशा अनेक विषयवार अधिक जाणून घेण्यासाठी, प्रेरणादायी आणि सकारात्मक विचारांची देवाण घेवाण करण्यासाठी आणि समविचारी लोकांच्या community मध्ये सामील होण्यासाठी खाली दिलेल्या लिंकवर क्लिक करा आणि community join करा.

Join Community

-अमृता मोरे 

आत्मनिर्भर उद्योगिनी मार्गदर्शक 

You can also read -

• उद्योगात गरुड झेप घेण्यासाठी महत्त्वाचे ५ घटक
• महिला उद्योगिनीं समोर असलेली ५ आव्हाने
• व्यवसायात संधी निर्माण करण्यासाठी महत्वाचे ५ घटक
• इच्छाशक्ती वाढवण्याचे ७ शक्तिशाली उपाय
• कार्यक्षमता वाढवण्यासाठी ७ शक्तिशाली मूलमंत्र